Bảo hiểm xã hội hộ kinh doanh là một trong những yếu tố cực kỳ quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người lao động trong lĩnh vực kinh doanh nhỏ lẻ. Với những thay đổi mới nhất trong quy định và chính sách từ Chính phủ, việc hiểu rõ về quy trình, mức đóng và đối tượng tham gia ngày càng trở nên cấp thiết. Bài viết của Kế Toán ATS cung cấp hướng dẫn chi tiết, giúp các chủ hộ kinh doanh nắm rõ và chuẩn bị tốt hơn cho việc tham gia bảo hiểm xã hội theo quy định mới nhất!
Đối tượng phải tham gia BHXH hộ kinh doanh từ 01/07/2025
Từ 1/7/2025, hộ kinh doanh mở rộng đối tượng bắt buộc tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH), đảm bảo quyền lợi về hưu trí, thất nghiệp, ốm đau, thai sản. Chủ hộ cần nắm rõ đối tượng, thời gian, thủ tục và mức đóng để thực hiện nghĩa vụ đúng luật, tránh rủi ro pháp lý và tiền phạt, đồng thời bảo vệ quyền lợi lâu dài.
Chủ hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh nộp thuế kê khai từ 1/7/2025
Chủ hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh và kê khai nộp thuế được xác định là nhóm đối tượng bắt buộc phải tham gia bảo hiểm xã hội hộ kinh doanh từ ngày 1/7/2025. Đối tượng này bao gồm các cá nhân đăng ký hoạt động kinh doanh, đã có giấy phép kinh doanh hợp pháp và thực hiện kê khai thuế hàng tháng hoặc hàng quý theo quy định của pháp luật.
Việc tham gia bảo hiểm xã hội đối với nhóm này không chỉ giúp chủ hộ kinh doanh đảm bảo quyền lợi về các chế độ khi gặp rủi ro ốm đau, thai sản hay tai nạn lao động mà còn giúp họ yên tâm hơn trong việc duy trì hoạt động kinh doanh của mình. Đồng thời, chính sách này còn góp phần nâng cao tính minh bạch trong hoạt động kinh doanh, thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững.
Các nhóm hộ khoán sẽ bắt buộc tham gia từ mốc sau (2027 hoặc 2029)
Ngoài nhóm chủ hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh, vẫn còn một số nhóm hộ khoán, hộ nhỏ lẻ sẽ phải tham gia bảo hiểm xã hội hộ kinh doanh bắt buộc trong các giai đoạn tiếp theo, dự kiến là năm 2027 hoặc 2029 tùy theo từng phương án pháp lý được Chính phủ xem xét và công bố cụ thể.
Việc mở rộng đối tượng này nhằm mục tiêu bao phủ toàn diện các nhóm hộ kinh doanh nhỏ, tránh hình thành các khu vực “chống chế” không tham gia bảo hiểm, qua đó giảm thiểu các rủi ro về an sinh xã hội. Đồng thời, chính sách này còn phù hợp với chính sách phát triển bền vững, thúc đẩy hộ kinh doanh phát triển bền vững, có trách nhiệm hơn trong xã hội và mang lại lợi ích lâu dài cho cộng đồng.
Mức đóng bảo hiểm xã hội cho hộ kinh doanh
Mức đóng bảo hiểm xã hội hộ kinh doanh được quy định rõ về tỷ lệ, mức tối thiểu và tối đa, đảm bảo tính công bằng và khả thi. Tuân thủ đúng mức đóng giúp chủ hộ hưởng đầy đủ quyền lợi về hưu trí, ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, đồng thời lập kế hoạch tài chính hợp lý và tránh rủi ro bị xử phạt.
Tỷ lệ đóng: 25% tiền lương làm căn cứ (22% quỹ hưu trí, 3% quỹ ốm đau‑thai sản)
Chính sách mới quy định tỷ lệ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc cho hộ kinh doanh là 25% dựa trên tiền lương làm căn cứ. Trong đó, quỹ hưu trí nhận tỷ lệ 22%, còn quỹ ốm đau‑thai sản đóng 3%.
Thực tế, tỷ lệ này được cho là phần trăm hợp lý, giúp dây chuyền đóng góp không quá nặng nề, đồng thời đảm bảo quỹ bảo hiểm đủ mạnh để chi trả các quyền lợi khi cần thiết. Các chủ hộ nên tính toán kỹ lưỡng mức lương dựa trên thực tế hoạt động của mình để xác định mức đóng phù hợp, tránh tình trạng đóng thiếu hoặc quá cao, ảnh hưởng đến dòng tiền và hiệu quả kinh doanh.
Mức đóng tối thiểu 585.000 đ/tháng – tối đa 11.700.000 đ/tháng (mức tham chiếu bằng 2.340.000 đ)
Chính phủ quy định rõ ràng về mức đóng tối thiểu và tối đa của bảo hiểm xã hội hộ kinh doanh để đảm bảo tính công bằng. Mức đóng tối thiểu là 585.000 đồng/tháng, trong khi mức tối đa có thể đạt đến 11.700.000 đồng/tháng, dựa trên mức tham chiếu là 2.340.000 đồng.
Điều này phù hợp với khả năng và quy mô hoạt động của từng hộ kinh doanh, đồng thời giúp các chủ hộ linh hoạt trong việc lập kế hoạch tài chính. Mức đóng này không chỉ bảo đảm lợi ích lâu dài mà còn thúc đẩy tinh thần trách nhiệm của người kinh doanh trong việc tham gia đầy đủ, đúng quy định.
Xem thêm: Thu nhập khác 711 có tính thuế TNDN không? Hướng dẫn chi tiết từ A-Z
Thủ tục đăng ký và phạt vi phạm về BHXH
Đây cũng là nội dung cần quan tâm khi tìm hiểu bảo hiểm xã hội hộ kinh doanh. Hộ kinh doanh cần thực hiện đúng thủ tục đăng ký bảo hiểm xã hội (BHXH) và nắm rõ quy định xử lý vi phạm để đảm bảo quyền lợi và tránh phạt.
Nộp hồ sơ trong 30 ngày qua cơ quan BHXH, cấp sổ trong 5 ngày làm việc
Thời hạn nộp hồ sơ tham gia bảo hiểm xã hội hộ kinh doanh là cực kỳ quan trọng, nếu không thực hiện đúng sẽ gây ra các rắc rối không đáng có. Các chủ hộ cần nắm rõ thời hạn 30 ngày kể từ ngày bắt đầu hoạt động hoặc ngày phát sinh nghĩa vụ để thực hiện việc đăng ký đúng quy định của cơ quan bảo hiểm xã hội.
Sau khi hồ sơ hợp lệ, cơ quan BHXH sẽ cấp sổ bảo hiểm trong vòng 5 ngày làm việc, tạo điều kiện thuận lợi cho hộ kinh doanh bắt đầu tham gia và hưởng các chế độ theo quy định. Việc này cũng giúp phòng tránh những rắc rối về pháp lý, bị xử phạt hoặc mất quyền lợi về sau.
Phạt từ 18-20% tổng BHXH nếu trốn đóng, phạt tối đa 75 triệu đồng
Trong trường hợp vi phạm, đặc biệt là trốn đóng hoặc chậm đóng bảo hiểm xã hội, các chủ hộ sẽ chịu mức phạt rất nặng theo quy định từ 18-20% tổng số tiền BHXH chưa đóng. Phạt này nhằm tăng tính răn đe và bắt buộc các hộ kinh doanh nghiêm túc thực hiện nghĩa vụ tài chính.
Ngoài ra, phạt tiền tối đa lên đến 75 triệu đồng còn áp dụng cho các trường hợp vi phạm trầm trọng, đảm bảo tính răn đe và nâng cao ý thức chấp hành của các hộ kinh doanh nhỏ, thúc đẩy xã hội hoạt động minh bạch và công bằng hơn trong lĩnh vực cung cấp dịch vụ bảo hiểm xã hội.
Xem thêm:
Chính sách bảo hiểm xã hội hộ kinh doanh giúp bảo vệ quyền lợi lâu dài, giảm rủi ro sức khỏe và tai nạn, đồng thời nâng cao uy tín của chủ hộ. Việc tham gia đúng quy định về đối tượng, mức đóng, thủ tục đăng ký và xử phạt đảm bảo hợp pháp, minh bạch, góp phần xây dựng nền kinh tế công bằng, phát triển bền vững. Chủ hộ cần nắm rõ quy định để tối đa hóa quyền lợi, đảm bảo hoạt động kinh doanh ổn định và chuyên nghiệp. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết của Kế Toán ATS!
