Doanh nghiệp mua hàng của hộ kinh doanh là hoạt động thương mại phổ biến trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh hiện nay. Việc mua bán này không chỉ cần đảm bảo hợp pháp về mặt pháp luật mà còn phải tuân thủ các quy định về thuế và hóa đơn. Trong bài viết này, Kế Toán ATS sẽ đi sâu vào việc doanh nghiệp mua hàng của hộ kinh doanh cần những loại hóa đơn nào, cách xác định khả năng khấu trừ thuế GTGT, cũng như trách nhiệm về chứng từ và thanh toán không dùng tiền mặt.
Doanh nghiệp mua hàng của hộ kinh doanh cần hóa đơn gì?
Tổng quan
Trong quá trình doanh nghiệp mua hàng của hộ kinh doanh, cần có các chứng từ hợp lệ để đảm bảo tính pháp lý của giao dịch và phù hợp với quy định của pháp luật về thuế. Việc này không chỉ giúp doanh nghiệp chứng minh được nguồn gốc hàng hóa, dịch vụ mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc kê khai, khấu trừ thuế GTGT hoặc tính phí, chi phí hợp lệ. Hóa đơn là tài liệu minh chứng rõ ràng, trung thực về giá trị của hàng hóa, dịch vụ đã cung cấp.
Mặc dù quy định khá rõ ràng về các loại hóa đơn cần xuất, tuy nhiên vẫn thường xuyên gây ra những tranh cãi liên quan đến việc hộ kinh doanh có thể xuất loại hóa đơn nào phù hợp và doanh nghiệp có thể sử dụng để tối ưu hóa lợi ích. Đồng thời, tính hợp pháp của hóa đơn cũng là yếu tố then chốt giúp hạn chế rủi ro về kiểm tra thuế hoặc xử lý vi phạm pháp luật nếu có.
Doanh nghiệp yêu cầu hóa đơn hợp pháp
Trong hoạt động giao dịch mua bán, doanh nghiệp đều yêu cầu hộ kinh doanh xuất hóa đơn hợp pháp để đảm bảo quyền lợi của mình khi kê khai, khấu trừ thuế hoặc chứng minh nguồn gốc hàng hóa. Theo quy định của pháp luật, hộ kinh doanh khi bán hàng hóa, dịch vụ bắt buộc phải xuất hóa đơn hợp lệ, gồm có hóa đơn bán hàng hoặc hóa đơn giá trị gia tăng (GTGT) nếu hộ kinh doanh đã đăng ký khấu trừ thuế GTGT.
Trường hợp hộ kinh doanh chưa đăng ký khấu trừ thuế GTGT thì chỉ được phép xuất hóa đơn bán hàng theo dạng doanh thu hoặc hóa đơn theo phương pháp khoán. Doanh nghiệp mua từ hộ kinh doanh cần lưu ý yêu cầu xuất hóa đơn phù hợp đúng với quy định pháp luật. Việc này giúp doanh nghiệp tránh bị xử phạt, đồng thời giữ vững hình ảnh uy tín, minh bạch trong hoạt động kinh doanh.
Hộ kinh doanh theo phương pháp khoán
Hộ kinh doanh theo phương pháp khoán là dạng hộ kinh doanh không đăng ký khấu trừ thuế GTGT và thường chỉ xuất hóa đơn bán hàng theo phương pháp khoán thuế. Trong trường hợp này, hóa đơn mà hộ kinh doanh cung cấp sẽ chỉ thể hiện doanh thu, không có giá trị khấu trừ thuế GTGT đầu vào cho doanh nghiệp mua.
Do vậy, doanh nghiệp khi mua hàng từ hộ kinh doanh theo phương pháp khoán cần xác định rõ tính chất của hóa đơn, vì sẽ không thể khấu trừ thuế GTGT đầu vào dựa trên hóa đơn này. Thay vào đó, doanh nghiệp chỉ có thể ghi nhận số chi phí theo hóa đơn gốc để đúng với nguyên tắc kế toán và phù hợp với quy định thuế hiện hành. Việc này cũng giúp doanh nghiệp tránh các rủi ro về kiểm tra, xử phạt khi phát hiện ra nguồn gốc hóa đơn không hợp lệ hoặc không đủ điều kiện khấu trừ thuế.
Doanh nghiệp có được khấu trừ thuế khi mua từ hộ kinh doanh?
Tổng quan
Khấu trừ thuế GTGT là yếu tố rất quan trọng khi doanh nghiệp mua hàng của hộ kinh doanh, nhằm giảm số thuế phải nộp cho ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, quyền khấu trừ này phụ thuộc vào loại hóa đơn mà hộ kinh doanh xuất ra phù hợp với quy định của pháp luật cũng như phương pháp kê khai thuế của hộ đó.
Nếu hộ kinh doanh không đăng ký khấu trừ thuế GTGT, tất nhiên doanh nghiệp sẽ không thể khấu trừ thuế GTGT đầu vào từ các hóa đơn bán hàng của hộ kinh doanh. Trong trường hợp này, việc mua hàng chỉ mang tính chất tiêu thụ nội bộ, không ảnh hưởng tới nghĩa vụ thuế GTGT của doanh nghiệp. Thay vào đó, doanh nghiệp chỉ ghi nhận là chi phí mua hàng hóa, dịch vụ bình thường theo nguyên tắc kế toán.
Hộ kinh doanh theo phương pháp trực tiếp
Hộ kinh doanh theo phương pháp trực tiếp sẽ không xuất hóa đơn GTGT, mà thay vào đó là hóa đơn bán hàng theo phương pháp khoán hoặc các chứng từ khác phù hợp theo quy định. Điều này đồng nghĩa với việc doanh nghiệp mua hàng từ hộ theo phương pháp này sẽ không thể khấu trừ thuế GTGT đầu vào vì không có hóa đơn hợp pháp thể hiện thuế suất, giá trị GTGT.
Điều này đặt ra một bài toán về khả năng tối ưu hóa chi phí và trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc theo dõi hồ sơ chứng từ mua hàng. Nếu doanh nghiệp cần khấu trừ thuế GTGT, cần phải yêu cầu hộ kinh doanh đăng ký khấu trừ GTGT để có thể xuất hóa đơn GTGT phù hợp, hoặc lựa chọn đối tác kinh doanh khác có khả năng cung cấp chứng từ hợp lệ theo quy định của pháp luật.
Nếu hộ kinh doanh đăng ký khấu trừ GTGT
Trong trường hợp hộ kinh doanh đã đăng ký khấu trừ thuế GTGT, họ sẽ xuất hóa đơn GTGT đúng quy định, thể hiện rõ giá trị GTGT, thuế suất, và tổng tiền thanh toán. Dựa vào đó, doanh nghiệp mua có thể khấu trừ thuế GTGT đầu vào trong kỳ kê khai thuế của mình theo quy định tại Thông tư 219/2013/TT-BTC hoặc các văn bản pháp luật có liên quan.
Việc này giúp doanh nghiệp tối ưu được lợi ích về thuế, giảm số thuế phải nộp, đồng thời giảm thiểu các rủi ro về kiểm tra, xử phạt thuế từ cơ quan chức năng. Đây là một phương thức hợp pháp và bền vững khi doanh nghiệp mua hàng của hộ kinh doanh, góp phần thúc đẩy hoạt động minh bạch và chuyên nghiệp giữa các bên.
Trách nhiệm về chứng từ và thanh toán không dùng tiền mặt
Tổng quan
Trong bối cảnh hiện nay, pháp luật quy định rõ ràng về trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc thực hiện các thủ tục chứng từ hợp lệ và thanh toán qua phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt nhằm tăng cường tính minh bạch, hạn chế các hành vi gian lận, trốn thuế. Việc này đặc biệt quan trọng khi doanh nghiệp mua hàng của hộ kinh doanh để đảm bảo nguồn gốc, tính hợp pháp của chứng từ thuế và hạn chế rủi ro pháp lý cho doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, việc thực hiện thanh toán không dùng tiền mặt còn giúp doanh nghiệp dễ dàng kiểm soát, quản lý dòng tiền, nâng cao tính minh bạch của hoạt động tài chính. Trong nhiều trường hợp, pháp luật quy định rõ doanh nghiệp không bắt buộc phải chuyển khoản nếu hóa đơn mua vào dưới 20 triệu đồng, đặc biệt đối với hộ kinh doanh chưa đăng ký khấu trừ GTGT, giúp doanh nghiệp linh hoạt hơn trong các khoản thanh toán nhỏ.
Doanh nghiệp phải đảm bảo giao dịch có chứng từ hợp lệ
Theo quy định của pháp luật, doanh nghiệp phải đảm bảo mọi giao dịch đều có chứng từ hợp lệ, rõ ràng, đúng quy cách để thực hiện hạch toán kế toán đúng quy định. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro kiểm tra, xử phạt của cơ quan thuế mà còn nâng cao uy tín và tính minh bạch trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Chứng từ hợp lệ gồm có hóa đơn bán hàng hoặc hóa đơn GTGT, phù hợp với hình thức đăng ký của hộ kinh doanh, đồng thời phải được lưu trữ đầy đủ theo quy định của pháp luật để phục vụ cho kiểm tra, đối chiếu, quyết toán cuối kỳ. Việc này cũng giúp doanh nghiệp kiểm soát tốt các khoản chi phí, phân tích dòng tiền, đồng thời đảm bảo các khoản chi hợp pháp, đúng hoặc đủ các yếu tố theo quy định của pháp luật.
Không bắt buộc chuyển khoản nếu hóa đơn mua vào dưới 20 triệu
Theo quy định, khi doanh nghiệp mua hàng của hộ kinh doanh, không bắt buộc phải chuyển khoản đối với các giao dịch có giá trị dưới 20 triệu đồng, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các giao dịch nhỏ, gọn, tránh gây phiền hà không cần thiết. Đồng thời, vì hộ kinh doanh không đăng ký khấu trừ thuế GTGT, nên việc thanh toán bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản đều không ảnh hưởng đến quyền khấu trừ của doanh nghiệp.
Tuy nhiên, doanh nghiệp cần lưu ý rằng, mọi chứng từ, hóa đơn phải hợp lệ, có đầy đủ các nội dung cần thiết, phù hợp quy định. Việc giữ lại các chứng từ này giúp doanh nghiệp có căn cứ để đối chiếu, kiểm tra trong trường hợp có vấn đề phát sinh hoặc kiểm tra thuế. Ngoài ra, khuyến khích doanh nghiệp hạn chế thanh toán tiền mặt để nâng cao tính minh bạch của các hoạt động tài chính, giảm thiểu các tranh cãi không cần thiết.
Trên đây, Kế Toán ATS đã giải đáp chi tiết về chủ đề doanh nghiệp mua hàng của hộ kinh doanh. Thực hiện đúng các quy định về khấu trừ thuế GTGT sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa lợi ích về thuế, giảm thiểu nguy cơ kiểm tra, xử phạt. Mặc dù có những quy định về mức thanh toán, doanh nghiệp cần xác định rõ nguồn gốc, tính hợp pháp của các chứng từ để đảm bảo hoạt động kinh doanh luôn tuân thủ pháp luật và mang lại lợi ích lâu dài.
