Trong quản trị tài chính, việc nắm rõ khái niệm và cách kiểm soát chi phí cố định là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp (DN) xác định được điểm hòa vốn và tối đa hóa lợi nhuận. Chi phí cố định là nền tảng chi phí mà DN phải gánh chịu dù mức độ hoạt động sản xuất, kinh doanh thay đổi như thế nào. Bài viết này sẽ làm rõ khái niệm, phân loại, và vai trò chiến lược của chi phí cố định trong quản trị DN.
Khái niệm và đặc điểm của chi phí cố định
Định nghĩa chi phí cố định theo kế toán quản trị
Chi phí cố định (Fixed Cost – FC) là những khoản chi phí mà tổng mức của chúng không thay đổi hoặc chỉ thay đổi rất ít trong một phạm vi hoạt động liên quan và trong một khoảng thời gian nhất định, bất kể sự thay đổi về quy mô hoặc sản lượng sản xuất, kinh doanh.
Ví dụ: Tiền thuê mặt bằng nhà xưởng, lương cơ bản của nhân viên quản lý, chi phí khấu hao tài sản cố định.
Xem thêm: Hướng dẫn cách hạch toán tài khoản 641 – TK chi phí bán hàng
Đặc điểm và cách phân biệt chi phí cố định với chi phí biến đổi
Chi phí cố định có thể được phân loại dựa trên chức năng hoạt động hoặc tính chất ràng buộc của chúng.
Chi phí cố định sản xuất: khấu hao, tiền thuê, bảo trì máy móc
Đây là những chi phí cố định trực tiếp liên quan đến quá trình sản xuất hàng hóa hoặc dịch vụ.
Khấu hao tài sản cố định: Chi phí khấu hao theo phương pháp đường thẳng của máy móc, thiết bị, nhà xưởng.
Chi phí thuê tài sản: Tiền thuê nhà xưởng, kho bãi cố định theo hợp đồng.
Lương nhân viên giám sát sản xuất: Lương cơ bản của tổ trưởng, quản đốc, kỹ thuật viên giám sát dây chuyền.
Chi phí bảo trì, bảo hiểm: Chi phí bảo hiểm tài sản, chi phí bảo trì định kỳ cho thiết bị (không phụ thuộc vào số lần sử dụng).
Xem thêm: Chi phí lãi vay không được trừ: Điều cần biết về quy định và ảnh hưởng tài chính
Chi phí cố định quản lý: lương quản lý, chi phí hành chính, bảo hiểm
Đây là những chi phí cố định liên quan đến việc điều hành chung của toàn bộ doanh nghiệp.
Lương bộ phận quản lý/hành chính: Lương cơ bản của Ban Giám đốc, Kế toán, Nhân sự, Pháp chế.
Chi phí hành chính: Chi phí điện, nước, internet văn phòng (phần cố định), văn phòng phẩm, phí dịch vụ kế toán/kiểm toán.
Chi phí marketing cố định: Chi phí thuê đội ngũ marketing nội bộ, chi phí duy trì trang web, chi phí quảng cáo thương hiệu dài hạn.
Vai trò và cách kiểm soát chi phí cố định hiệu quả
Ảnh hưởng của chi phí cố định đến giá thành và lợi nhuận doanh nghiệp
Xác định điểm Hòa vốn (Break-even Point): Tổng chi phí cố định là yếu tố quyết định điểm hòa vốn. Điểm hòa vốn là mức sản lượng mà tại đó, tổng doanh thu bằng tổng chi phí (FC + VC). Nếu FC cao, điểm hòa vốn sẽ cao, đòi hỏi DN phải bán được nhiều hàng hơn để bắt đầu có lợi nhuận.
(Với là giá bán đơn vị và là chi phí biến đổi đơn vị).
Đòn bẩy hoạt động: Khi sản lượng vượt qua điểm hòa vốn, sự gia tăng của doanh thu sẽ dẫn đến sự gia tăng lợi nhuận với tốc độ nhanh hơn, vì chi phí cố định không tăng thêm. Đây gọi là hiệu ứng đòn bẩy hoạt động.
Giải pháp tối ưu chi phí cố định để nâng cao hiệu quả tài chính
Kiểm soát và tối ưu chi phí cố định là chiến lược quan trọng để hạ thấp điểm hòa vốn.
Tăng công suất sử dụng: Cố gắng tăng sản lượng tối đa trong phạm vi hoạt động liên quan để phân bổ chi phí cố định trên mỗi đơn vị sản phẩm thấp nhất có thể.
Chuyển đổi chi phí: Xem xét chuyển một số chi phí cố định thành chi phí biến đổi (ví dụ: thay vì thuê nhân viên giao hàng cố định, chuyển sang sử dụng dịch vụ giao hàng bên ngoài theo từng đơn hàng; thay vì mua tài sản cố định, chuyển sang thuê hoạt động).
Đánh giá lại tài sản: Loại bỏ hoặc thanh lý các tài sản cố định không còn sử dụng hoặc sử dụng dưới mức công suất, giúp giảm chi phí khấu hao và chi phí bảo trì không cần thiết.
Kết luận
Chi phí cố định là xương sống của cấu trúc chi phí doanh nghiệp, có vai trò then chốt trong việc xác định điểm hòa vốn và tiềm năng sinh lời. Việc quản trị hiệu quả chi phí cố định thông qua việc tối ưu hóa công suất và cân nhắc chuyển đổi chi phí sẽ giúp DN nâng cao khả năng cạnh tranh và đạt được hiệu quả tài chính cao hơn.
Có thể bạn quan tâm:
