Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, việc chuyển đổi sang Chuẩn Bị Báo Cáo Tài Chính Theo IFRS không chỉ giúp nâng cao chất lượng thông tin tài chính. Điều này còn tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp Việt Nam trong việc kết nối với các thị trường quốc tế. Vậy, lộ trình áp dụng IFRS tại Việt Nam diễn ra như thế nào và khi nào chính thức thực hiện? Hãy cùng Kế toán ATS phân tích toàn diện về lộ trình này từ giai đoạn chuẩn bị, áp dụng tự nguyện đến khi trở thành bắt buộc, cũng như mục tiêu và đối tượng áp dụng trong bài viết này
IFRS là gì?
Trước khi tìm hiểu Lộ trình áp dụng IFRS tại Việt Nam thì cần biết IFRS là gì. IFRS (International Financial Reporting Standards) là hệ thống chuẩn mực kế toán được ban hành bởi Hội đồng Chuẩn mực Kế toán Quốc tế (IASB – International Accounting Standards Board). Mục tiêu của IFRS là thiết lập một ngôn ngữ kế toán thống nhất trên toàn cầu, giúp tăng tính minh bạch, khả năng so sánh và tính nhất quán trong báo cáo tài chính giữa các quốc gia, từ đó hỗ trợ nhà đầu tư, doanh nghiệp và cơ quan quản lý trong việc ra quyết định chính xác hơn.
Hiện nay, 166 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới đã công nhận IFRS, trong đó 144 quốc gia bắt buộc áp dụng hoàn toàn hệ thống chuẩn mực này. Số còn lại đã cho phép áp dụng tự nguyện hoặc đang trong quá trình xây dựng lộ trình triển khai để hội nhập với hệ thống chuẩn mực quốc tế.
Tại Việt Nam, ngày 16/03/2020 đánh dấu một cột mốc quan trọng trong lĩnh vực Kế toán – Tài chính, khi Bộ Tài chính chính thức phê duyệt “Đề án áp dụng các Chuẩn mực Báo cáo Tài chính Quốc tế (IFRS)”. Đây được xem là bước khởi đầu quan trọng trong tiến trình hội nhập tài chính quốc tế, góp phần nâng cao chất lượng thông tin tài chính, tăng tính minh bạch của doanh nghiệp Việt Nam và tạo điều kiện thuận lợi cho việc thu hút đầu tư nước ngoài.
Mục tiêu của lộ trình áp dụng IFRS tại Việt Nam là gì?
Việc triển khai Chuẩn mực Báo cáo Tài chính Quốc tế (IFRS) tại Việt Nam không chỉ là một bước đi mang tính kỹ thuật trong công tác kế toán, mà còn là chiến lược trọng yếu hướng tới hiện đại hóa hệ thống tài chính – kế toán quốc gia. Mục tiêu cốt lõi của việc áp dụng IFRS là nâng cao tính minh bạch, trung thực và khả năng so sánh của thông tin tài chính, qua đó củng cố niềm tin của nhà đầu tư, cổ đông và các đối tác trong và ngoài nước.
IFRS giúp chuẩn hóa quy trình lập và trình bày báo cáo tài chính theo thông lệ quốc tế, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp Việt Nam trong huy động vốn, hợp tác đầu tư và niêm yết trên thị trường quốc tế. Đây cũng là một trong những giải pháp trọng tâm giúp nâng cao năng lực quản trị tài chính, cải thiện hiệu quả hoạt động và thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế.
Cụ thể, lợi ích của việc nắm rõ lộ trình áp dụng IFRS tại Việt Nam như sau:
- Các báo cáo tài chính theo IFRS được trình bày nhất quán, giúp nhà đầu tư nước ngoài dễ dàng phân tích, so sánh hiệu quả hoạt động giữa các doanh nghiệp Việt Nam và doanh nghiệp quốc tế.
- Việc tuân thủ IFRS giúp doanh nghiệp nâng cao uy tín với các tổ chức tài chính, quỹ đầu tư, ngân hàng quốc tế, mở ra nhiều cơ hội tiếp cận nguồn vốn chi phí thấp và các dự án hợp tác xuyên biên giới.
- IFRS khuyến khích doanh nghiệp ứng dụng các công cụ quản trị hiện đại, đánh giá rủi ro toàn diện, từ đó nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, năng suất và khả năng ra quyết định chiến lược.
- Quá trình chuyển đổi sang IFRS đòi hỏi đội ngũ kế toán, kiểm toán viên được đào tạo chuyên sâu, nắm vững chuẩn mực quốc tế và kỹ năng phân tích tài chính hiện đại.
Lộ trình áp dụng chuẩn mực IFRS tại Việt Nam
Quá trình này không diễn ra trong một ngày mà trải qua nhiều giai đoạn thiết yếu, mỗi giai đoạn đều có các mục tiêu, nhiệm vụ và chiến lược riêng biệt. Hiểu rõ lộ trình áp dụng IFRS tại Việt Nam giúp các doanh nghiệp cũng như các nhà quản lý có thể chuẩn bị tốt hơn, phù hợp với từng bước của quá trình chuyển đổi này. Trong phần này, chúng ta sẽ đi phân tích từng giai đoạn một cách chi tiết, giúp hình dung rõ ràng quá trình từ ban đầu đến khi IFRS trở thành bắt buộc bắt buộc áp dụng.
Giai đoạn 1: Giai đoạn chuẩn bị (2019 – 2021)
Giai đoạn chuẩn bị nền tảng là bước mở đầu trong lộ trình áp dụng IFRS tại Việt Nam. Ở giai đoạn này, các cơ quan quản lý nhà nước, Hội đồng Chuẩn mực Kế toán Việt Nam, các tổ chức tài chính và doanh nghiệp đều tập trung vào việc nghiên cứu, phân tích, xây dựng các khung pháp lý, chính sách và chiến lược để phù hợp với từng bước chuyển đổi.
Trong giai đoạn này, mục tiêu quan trọng nhất là nâng cao nhận thức của các doanh nghiệp về IFRS. Các hoạt động phổ biến thường xuyên bao gồm tổ chức hội thảo, tập huấn, cập nhật các hướng dẫn cần thiết cũng như xây dựng hệ thống chuẩn bị ban đầu cho việc chuyển đổi. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cần rà soát hệ thống kế toán hiện tại, đánh giá các khả năng đáp ứng các yêu cầu mới của IFRS để xác định các điểm cần điều chỉnh.
Ngoài ra, trong giai đoạn này cũng cần xây dựng các bộ chuẩn mực dựa trên IFRS phù hợp với điều kiện của Việt Nam, phải đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật trong nước, đồng thời giữ nguyên được bản sắc và đặc thù kinh doanh của từng doanh nghiệp. Quá trình này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các Bộ ngành, các tổ chức chuyên nghiệp và cộng đồng doanh nghiệp nhằm tạo nền tảng vững chắc để bước tiếp các giai đoạn tiếp theo.
Giai đoạn 2: Giai đoạn áp dụng tự nguyện (2022 – 2025)
Sau giai đoạn chuẩn bị, các doanh nghiệp sẽ bước vào giai đoạn thử nghiệm và áp dụng tự nguyện. Đây là bước nâng cao khả năng tiếp cận IFRS, giúp doanh nghiệp làm quen, thích nghi và đánh giá tác động của việc chuyển đổi này. Đặc điểm nổi bật của giai đoạn này là có tính chủ động, không bắt buộc và mang tính chất thử nghiệm, phản hồi.
Trong giai đoạn này của lộ trình áp dụng IFRS tại Việt Nam, doanh nghiệp có thể lựa chọn áp dụng IFRS theo từng lĩnh vực hoặc chỉ áp dụng một số chuẩn mực phù hợp với hoạt động kinh doanh của mình. Điều này cho phép doanh nghiệp nhận diện các khó khăn, vướng mắc trong thực hiện, từ đó điều chỉnh phù hợp với khả năng, điều kiện thực tế của mình. Đồng thời, việc phổ biến thông tin và hướng dẫn áp dụng IFRS cũng là nhiệm vụ quan trọng, nhằm khuyến khích các doanh nghiệp tham gia một cách linh hoạt, tự nguyện.
Hơn nữa, giai đoạn này cũng là cơ hội để các tổ chức kiểm toán, các trung tâm đào tạo và các nhà tư vấn tài chính thực hành, nâng cao năng lực tư vấn, hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi. Thông qua các dự án thí điểm, các doanh nghiệp sẽ định hình rõ hơn về quy trình chuyển đổi, các vấn đề phát sinh trong thực tế và cách giải quyết phù hợp. Đây chính là bước quan trọng trong việc chuẩn bị cho việc chuyển đổi bắt buộc trong tương lai, giúp giảm thiểu rủi ro và tối ưu hóa quá trình chuyển đổi toàn diện.
Giai đoạn 3: Giai đoạn áp dụng bắt buộc (2025 trở đi)
Đây là giai đoạn quan trọng nhất trong lộ trình áp dụng IFRS tại Việt Nam, khi việc áp dụng IFRS trở thành bắt buộc theo quy định pháp luật. Đây cũng là lời giải đáp cho thắc mắc “Khi nào bắt buộc áp dụng IFRS” của nhiều người doanh nghiệp. Thời điểm này đánh dấu sự chuyển mình mạnh mẽ, yêu cầu toàn bộ các doanh nghiệp, tổ chức tài chính phải thực hiện chuyển đổi theo đúng chuẩn mực đã quy định để đảm bảo tính minh bạch, chính xác của báo cáo tài chính.
Trong giai đoạn này, các doanh nghiệp phải cập nhật hệ thống kế toán, chỉnh sửa chính sách, thủ tục phù hợp với IFRS; đồng thời, nâng cao năng lực nhân viên, các đội ngũ kế toán để đáp ứng yêu cầu về chuyển đổi. Các cơ quan quản lý nhà nước sẽ tiến hành kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm nhằm đảm bảo công tác chuyển đổi diễn ra đúng tiến độ, đạt mục tiêu đề ra.
Ngoài ra, việc áp dụng bắt buộc không chỉ giúp tăng tính minh bạch của thông tin tài chính mà còn góp phần nâng cao hạ tầng hệ thống tài chính, thúc đẩy môi trường kinh doanh cạnh tranh lành mạnh và tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho các hoạt động quốc tế. Trong bối cảnh này, doanh nghiệp cần chủ động, linh hoạt trong việc thực hiện chuyển đổi, đồng thời phối hợp tốt với các tổ chức tư vấn, kiểm toán để giảm thiểu rủi ro của quá trình chuyển đổi.
Các đối tượng áp dụng và lưu ý khi chuẩn bị
Đối tượng áp dụng chuẩn mực IFRS
Lộ trình áp dụng IFRS tại Việt Nam không những mang tính bắt buộc đối với toàn bộ các doanh nghiệp lớn, hoạt động trong lĩnh vực tài chính ngân hàng mà còn phù hợp với các doanh nghiệp niêm yết, các tổ chức tài chính, các doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp tư nhân có quy mô lớn và các tập đoàn đa quốc gia hoạt động tại Việt Nam.
Việc xác định rõ các đối tượng này giúp phân chia trách nhiệm, tổ chức công tác chuyển đổi hợp lý, đảm bảo quá trình chuyển đổi diễn ra dễ dàng, hiệu quả hơn. Các doanh nghiệp nhỏ và vừa cũng có thể bắt đầu tiếp cận IFRS tùy theo khả năng, điều kiện của mình, nhằm chuẩn bị tốt hơn cho giai đoạn bắt buộc trong tương lai.
Ngoài ra, các tổ chức tài chính, ngân hàng, công ty chứng khoán và các trung tâm kiểm toán cũng là các đối tượng trọng tâm trong quá trình áp dụng IFRS. Điều này nhằm tăng cường tính thống nhất, minh bạch của hệ thống tài chính, giúp các nhà đầu tư và các bên liên quan dễ dàng đánh giá hiệu quả hoạt động, tiềm năng phát triển của từng doanh nghiệp.
Doanh nghiệp cần làm gì để chuyển đổi?
Khi đã biết được lộ trình áp dụng IFRS tại Việt Nam thì nhiều doanh nghiệp sẽ có nhiều câu hỏi về chuyển đổi. Việc chuyển đổi từ hệ thống kế toán quốc gia sang IFRS là một quá trình phức tạp, đòi hỏi nguồn lực đáng kể cả về tài chính và nhân sự. Để quá trình này diễn ra suôn sẻ và hiệu quả, các doanh nghiệp cùng đội ngũ kế toán – tài chính cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ nhiều khía cạnh. Cụ thể:
Đối với doanh nghiệp:
- Đánh giá mức độ cần thiết và lợi ích khi áp dụng IFRS trong bối cảnh hoạt động kinh doanh, thị trường và chiến lược phát triển.
- Lập kế hoạch triển khai chi tiết, bao gồm các giai đoạn, nguồn lực cần thiết và thời gian thực hiện.
- Nâng cao năng lực chuyên môn của đội ngũ kế toán thông qua các chương trình đào tạo chuyên sâu về IFRS.
- Rà soát và điều chỉnh các quy trình kế toán hiện hành để đảm bảo tính nhất quán và tuân thủ IFRS.
- Xây dựng hoặc nâng cấp hệ thống phần mềm kế toán nhằm đáp ứng yêu cầu lập báo cáo tài chính theo IFRS, đặc biệt là khả năng xử lý và báo cáo dữ liệu theo thời gian thực.
- Sắp xếp lại nhân sự, vai trò và chức năng trong bộ phận kế toán để phù hợp với yêu cầu quản lý và báo cáo theo IFRS.
Đối với đội ngũ kế toán – tài chính:
- Nắm vững nội dung các chuẩn mực IFRS, đồng thời hiểu rõ sự khác biệt căn bản giữa VAS và IFRS trong cách ghi nhận, đo lường và trình bày thông tin tài chính.
- Liên tục cập nhật kiến thức mới nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao về nhân lực am hiểu IFRS trên thị trường.
- Đặc biệt chú trọng từ vựng và thuật ngữ chuyên môn liên quan đến IFRS để phục vụ việc nghiên cứu tài liệu và làm việc trong môi trường quốc tế.
Xem thêm:
- Những điều cần biết về áp dụng chuẩn mực kế toán 2025
- Kế toán công và kế toán doanh nghiệp là gì? So sánh chi tiết
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế mạnh mẽ ngày nay, việc nắm rõ lộ trình áp dụng IFRS tại Việt Nam là bước tiến tất yếu nhằm nâng cao chất lượng báo cáo tài chính, cải thiện năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam và phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế. Để được tư vấn chi tiết về lộ trình áp dụng IFRS tại Việt Nam, hãy liên hệ với Kế toán ATS theo thông tin bên dưới
Công ty TNHH Đào Tạo Và Dịch Vụ Kế Toán ATS
Hotline: 0799.233.886
Fanpage: Dịch vụ kế toán thuế – ATS
Website: https://ketoanats.vn/
Email: infor.congtyats@gmail.com
