Nợ phải trả tăng nói lên điều gì? Các khoản nợ theo quy định

Nợ phải trả là một trong những thuật ngữ quan trọng trong tài chính bất kì doanh nghiệp nào. Yếu tố này được dùng để chỉ các khoản nợ phải trả của doanh nghiệp cho các đối tác. Khoản nợ này được kiểm soát tốt sẽ giúp đảm bảo sự minh bạch và tránh rủi ro tài chính. Tùy thuộc vào tình hình doanh nghiệp hoạt động mà nợ phải trả sẽ tăng lên. Vậy nợ phải trả của doanh nghiệp gồm những gì? Việc nợ phải trả tăng nói lên điều gì? Hãy cùng Kế toán ATS tìm hiểu chi tiết trong bài viết này

Nợ phải trả là gì?

Trước khi biết nợ phải trả tăng nói lên điều gì thì cần biết rõ nợ phải trả là gì. Nợ phải trả trong tiếng Anh được gọi là Liabilities. Đây là khoản tiền hoặc nghĩa vụ tài chính mà doanh nghiệp chưa thanh toán cho các bên thứ ba. Đây là một phần quan trọng trong cấu trúc tài chính của doanh nghiệp. Thông qua đó thể hiện trách nhiệm thanh toán các khoản nợ. Trong đó các khoản nợ xuất phát từ những giao dịch và sự kiện kinh tế đã diễn ra.

Theo định nghĩa trong Chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) 01, “Nợ phải trả là nghĩa vụ hiện tại của doanh nghiệp, phát sinh từ các sự kiện và giao dịch đã qua, mà doanh nghiệp phải thanh toán bằng chính nguồn lực của mình.” Điều này có nghĩa rằng các khoản nợ không chỉ phản ánh nghĩa vụ tài chính của doanh nghiệp. Nó còn ảnh hưởng trực tiếp đến tình hình tài chính và khả năng thanh khoản của doanh nghiệp.

Nợ phải trả không chỉ thể hiện trách nhiệm tài chính của doanh nghiệp đối với các bên liên quan. Nó còn đóng vai trò quan trọng trong việc phản ánh năng lực quản lý tài chính của doanh nghiệp. Một cấu trúc nợ hợp lý, được quản lý hiệu quả sẽ giúp tối ưu hóa nguồn lực tài chính. Đồng thời duy trì khả năng thanh toán và đảm bảo hoạt động kinh doanh ổn định.

Nợ phải trả tăng nói lên điều gì? Các yếu tố ảnh hưởng

Việc nợ phải trả tăng nói lên điều gì?

Nợ phải trả tăng nói lên điều gì là thắc mắc của rất nhiều người hiện nay. Khi nợ phải trả tăng lên, điều này phản ánh rằng doanh nghiệp đang phụ thuộc nhiều hơn vào nguồn vốn vay. Hoặc các khoản nợ từ bên thứ ba để tài trợ cho hoạt động của mình. Sự gia tăng nợ phải trả trong doanh nghiệp không hoàn toàn mang ý nghĩa tiêu cực. Những khoản nợ gia tăng này cần được phân tích trong bối cảnh cụ thể.

Một số doanh nghiệp sử dụng nguồn vốn vay một cách hiệu quả. Lúc này nợ phải trả tăng có thể là dấu hiệu của sự phát triển và mở rộng hoạt động. Tuy nhiên, nếu không quản lý tốt nó sẽ biểu hiện cho việc phụ thuộc quá mức vào nợ vay. Đều này có thể làm tăng áp lực tài chính và rủi ro trong dài hạn. Do đó, việc theo dõi, đánh giá và quản lý nợ phải trả là yếu tố quan trọng. Từ đó đảm bảo sự ổn định tài chính và phát triển bền vững của doanh nghiệp.

Nguyên nhân dẫn đến sự gia tăng nợ phải trả có thể xuất phát từ nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm:

• Doanh nghiệp đang đầu tư mạnh mẽ vào việc mở rộng sản xuất. Đồng thời tăng cường năng lực kinh doanh hoặc phát triển thị trường.
• Doanh nghiệp đang tập trung đầu tư vào các tài sản cố định. Ví dụ như nhà xưởng, máy móc, thiết bị hoặc cơ sở hạ tầng khác. Thông qua đó nâng cao hiệu quả sản xuất và cạnh tranh.
• Doanh nghiệp đang gặp khó khăn trong việc huy động vốn từ các cổ đông hoặc nhà đầu tư. Điều này buộc họ phải tìm kiếm nguồn tài chính từ các khoản vay hoặc tín dụng.

Các yếu tố ảnh hưởng đến nợ phải trả tăng

Nợ phải trả là chỉ số quan trọng phản ánh nghĩa vụ tài chính của doanh nghiệp đối với các đối tác và bên liên quan. Quy mô và đặc điểm của nợ phải trả chịu sự chi phối bởi nhiều yếu tố nội tại và ngoại cảnh, bao gồm:

• Tiềm lực tài chính của doanh nghiệp có vai trò chủ chốt trong việc quyết định quy mô nợ phải trả. Doanh nghiệp có chính sách thanh toán chậm hoặc cho phép thanh toán hóa đơn trả sau thường có quy mô nợ lớn hơn.
• Việc xác định chính xác thời hạn thanh toán giúp doanh nghiệp chủ động trong quản lý dòng tiền và tránh rủi ro mất uy tín với các đối tác.
• Doanh nghiệp áp dụng chính sách mua hàng trả chậm thường tích lũy nhiều khoản nợ phải trả hơn so với những doanh nghiệp có chính sách thanh toán ngay.
• Những chính sách ưu đãi về giá sẽ giúp doanh nghiệp giảm áp lực tài chính, rút ngắn thời gian thanh toán nợ. Ngược lại, điều kiện giá cả bất lợi có thể khiến doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc giải quyết nợ phải trả.
• Chu kỳ kinh doanh là khoảng thời gian từ lúc doanh nghiệp mua nguyên vật liệu hoặc hàng hóa cho đến khi bán sản phẩm, dịch vụ và thu hồi tiền.
• Trong bối cảnh suy thoái kinh tế, khả năng huy động vốn của doanh nghiệp thường bị hạn chế. Điều này có thể khiến các doanh nghiệp tăng cường sử dụng vốn vay hoặc mua chịu, dẫn đến sự gia tăng nợ phải trả.
• Doanh nghiệp có các khoản nợ phải trả bằng ngoại tệ sẽ chịu ảnh hưởng trực tiếp khi tỷ giá hối đoái biến động. Sự tăng giá của ngoại tệ so với nội tệ khiến nghĩa vụ thanh toán tăng lên, làm gia tăng quy mô nợ phải trả.

Phân loại khoản nợ phải trả theo quy định hiện hành

Vừa rồi chúng ta đã biết được nợ phải trả tăng nói lên điều gì. Vậy theo quy định hiện hành nợ phải trả được phân chia theo những gì. Hiện nay, nợ phải trả được phân chia thành nợ ngắn hạn và nợ dài hạn. Cụ thể như sau:

Khoản nợ ngắn hạn

Nợ ngắn hạn là những khoản nghĩa vụ tài chính mà doanh nghiệp phải thanh toán trong thời gian dưới 1 năm. Hoặc trong một chu kỳ kinh doanh thông thường. Các khoản nợ này thường chiếm tỷ trọng lớn trong tổng nghĩa vụ tài chính ngắn hạn. Trong đó bao gồm:

• Tiền vay ngân hàng ngắn hạn: Các khoản vay với thời hạn thanh toán dưới 1 năm. Từ đó đáp ứng nhu cầu vốn lưu động.
• Chi phí phải trả: Bao gồm các khoản chi phí đã phát sinh nhưng chưa thực hiện thanh toán. Chẳng hạn như tiền điện, nước, dịch vụ logistics.
• Các khoản trả cho nhà cung cấp: Là các khoản tiền doanh nghiệp nợ nhà cung cấp hàng hóa. Hoặc dịch vụ liên quan đến hoạt động kinh doanh.
• Thanh toán cho người lao động: Bao gồm lương, thưởng, bảo hiểm xã hội. Các khoản phúc lợi khá doanh nghiệp có trách nhiệm chi trả cho nhân viên.
• Khoản nợ dài hạn đến hạn phải trả: Các nghĩa vụ từ nợ dài hạn chuyển sang nợ ngắn hạn. Thông thường do đến kỳ hạn thanh toán.
• Thuế phải nộp: Các khoản thuế doanh nghiệp có nghĩa vụ nộp cho cơ quan thuế. Ví dụ như thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp.
• Khoản nhận ký quỹ, ký cược ngắn hạn: Các khoản ký quỹ, ký cược. Các khoản này có thời hạn thanh toán ngắn hạn.
• Các khoản nợ ngắn hạn khác: Bao gồm nợ nhà cung cấp dịch vụ. Ngoài ra là nợ khách hàng hoặc các khoản tương tự.

Khoản nợ dài hạn

Nợ dài hạn là những khoản nghĩa vụ tài chính mà doanh nghiệp phải thanh toán trong thời gian trên 1 năm. Các khoản nợ dài hạn thường phục vụ cho mục đích đầu tư. Bao gồm khoản đầu tư tài sản cố định hoặc các dự án dài hạn. Các khoản nợ dài hạn bao gồm:

• Nợ dài hạn phải trả: Là các nghĩa vụ tài chính có thời hạn trên 1 năm. Khoản này doanh nghiệp phải thanh toán.
• Vay ngân hàng hoặc tổ chức tài chính dài hạn: Các khoản vay từ ngân hàng. Hoặc các tổ chức tín dụng với thời hạn trả nợ vượt quá 1 năm. Thông thường được sử dụng để đầu tư vào tài sản cố định hoặc dự án dài hạn.
• Khoản trả góp cho nhà cung cấp: Thanh toán hàng hóa hoặc dịch vụ theo hình thức trả góp. Thực hiện với thời hạn thanh toán trên 1 năm.
• Nợ trái phiếu doanh nghiệp: Là các khoản nợ phát sinh từ  doanh nghiệp phát hành trái phiếu. Từ đó huy động vốn từ nhà đầu tư.
• Các khoản nợ dài hạn khác: Bao gồm nợ phải trả cho nhà cung cấp dịch vụ. Hoặc các khoản dự phòng dài hạn.
• Quỹ dự phòng trợ cấp việc làm: Đây là khoản quỹ được trích lập. Từ đó đảm bảo quyền lợi cho người lao động khi phải thực hiện các nghĩa vụ trợ cấp. Bao gồm thôi việc hoặc chấm dứt hợp đồng lao động.
• Dự phòng phải trả: Là những khoản nợ chưa được xác định chính xác. Tuy nhiên chúng đã được ước tính một cách hợp lý và đáng tin cậy.

Cách kiểm soát nợ phải trả hiệu quả và hạn chế rủi ro

Theo dõi chi tiết các khoản nợ

• Kế toán nên theo dõi công nợ chi tiết theo từng khoản mục cụ thể. Trong đó bao gồm đơn hàng, hợp đồng vay, nhà cung cấp, và các khoản phải thu/phải trả.
• Đảm bảo nắm rõ nguồn gốc, giá trị và các điều khoản liên quan đến từng khoản nợ. Thông qua đó có sự kiểm soát chặt chẽ.

Quản lý hiệu quả thời hạn thanh toán

• Kế toán cần cập nhật liên tục các khoản nợ theo giá trị và thời hạn thanh toán. Điều này giúp doanh nghiệp chủ động chuẩn bị nguồn tiền. Từ đó thanh toán đúng hạn, tránh tình trạng chậm trễ gây ảnh hưởng uy tín.
• Hàng tuần hoặc hàng tháng, kế toán nên lập danh sách các khoản nợ sắp đến hạn cùng giá trị cụ thể. Việc này đảm bảo doanh nghiệp luôn sẵn sàng thanh khoản và dự trữ tài chính hợp lý.

Đối chiếu số liệu định kỳ

• Cuối mỗi kỳ kế toán, doanh nghiệp cần đối chiếu chi tiết các số liệu với nhà cung cấp. Cùng với đó đối chiếu với bên cho vay hoặc khách hàng để đảm bảo số liệu khớp đúng.
• Một số trường hợp phát hiện sự chênh lệch giữa số liệu ghi nhận và thực tế. Lúc này kế toán nên nhanh chóng xác minh, điều chỉnh để tránh sai sót kéo dài.

Xây dựng kế hoạch hợp lý

• Trước khi đặt hàng hoặc ký hợp đồng, doanh nghiệp nên tính toán kỹ lưỡng nhu cầu thực tế. Đồng thời xác định rõ khả năng tài chính để tránh tình trạng vay nợ vượt mức.
• Thỏa thuận các điều khoản thanh toán có lợi. Chẳng hạn như thời gian trả nợ linh hoạt hoặc chiết khấu khi thanh toán sớm. Điều này sẽ giúp giảm áp lực tài chính và tối ưu hóa dòng tiền.

Xem thêm:

• Giá vốn hàng bán tăng nói lên điều gì và những điều cần biết
• Biên bản cấn trừ công nợ 3 bên mới nhất theo quy định

Trên đây là những điều cần biết về việc nợ phải trả tăng nói lên điều gì. Cùng với đó là cách kiểm soát nợ phải trả hiệu quả và hạn chế rủi ro. Để được tư vấn cụ thể, hãy liên hệ Kế toán ATS theo thông tin bên dưới

Công ty TNHH Đào Tạo Và Dịch Vụ Kế Toán ATS

Hotline: 0799.233.886
Fanpage: Dịch vụ kế toán thuế – ATS
Website: https://ketoanats.vn/
Email: infor.congtyats@gmail.com