Miễn thuế là gì? Đây là câu hỏi thường gặp của nhiều doanh nghiệp và cá nhân khi tìm hiểu về chính sách thuế tại Việt Nam. Việc nắm vững khái niệm miễn thuế và các quy định liên quan có ý nghĩa quan trọng đối với việc quản lý tài chính hiệu quả. Trong bài viết này, Kế Toán ATS sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết và đầy đủ nhất về miễn thuế, giúp bạn hiểu rõ và áp dụng đúng chính sách này.
Miễn thuế là gì?
Miễn thuế là gì? Đây là câu hỏi phổ biến của nhiều doanh nghiệp và cá nhân khi tìm hiểu về chính sách thuế tại Việt Nam. Hiện nay, chưa có văn bản pháp luật nào định nghĩa chính xác khái niệm “miễn thuế”. Tuy nhiên, trên thực tế, miễn thuế là một chính sách của Nhà nước cho phép tổ chức, cá nhân được miễn hoàn toàn nghĩa vụ nộp một loại thuế nhất định đối với hàng hóa, dịch vụ hoặc hoạt động kinh doanh theo quy định của pháp luật.
Miễn thuế là cơ chế quan trọng trong hệ thống chính sách thuế, được thiết kế nhằm đạt được các mục tiêu kinh tế-xã hội như khuyến khích đầu tư, hỗ trợ doanh nghiệp và thúc đẩy phát triển kinh tế. Khi được miễn thuế, người nộp thuế sẽ không phải đóng góp tiền thuế cho các khoản thuế cụ thể hoặc được hưởng các khoản miễn giảm nhất định.
Cần phân biệt rõ miễn thuế là chính sách khác với giảm thuế. Trong khi miễn thuế là việc được miễn hoàn toàn nghĩa vụ nộp thuế, thì giảm thuế chỉ làm giảm một phần nghĩa vụ thuế của đối tượng nộp thuế.
Các trường hợp được miễn thuế theo quy định
Theo Luật Quản lý thuế 2019, miễn thuế là chính sách được áp dụng cho các trường hợp sau:
- Hộ gia đình, cá nhân thuộc đối tượng nộp thuế sử dụng đất phi nông nghiệp có số tiền thuế phải nộp hằng năm từ 50.000 đồng trở xuống.
- Cá nhân có số tiền thuế phát sinh phải nộp hằng năm sau quyết toán thuế thu nhập cá nhân từ tiền lương, tiền công từ 50.000 đồng trở xuống.
Ngoài ra, còn nhiều trường hợp miễn thuế khác được quy định trong các luật thuế chuyên ngành như Luật Thuế thu nhập cá nhân, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, v.v.
Tổng hợp các lợi ích của việc miễn thuế
Đối với doanh nghiệp
Miễn thuế là chính sách mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp:
- Tạo điều kiện thuận lợi cho đầu tư: Chính sách miễn thuế giúp thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước bằng cách giảm bớt gánh nặng thuế, tăng tính hấp dẫn của môi trường kinh doanh.
- Khuyến khích nghiên cứu và phát triển: Khi được miễn thuế, doanh nghiệp có thêm nguồn lực tài chính để đầu tư vào công nghệ mới, hoạt động sáng tạo và nâng cao năng lực cạnh tranh.
- Tạo động lực cho các ngành công nghiệp chiến lược: Chính sách miễn thuế thường áp dụng cho các ngành công nghiệp mà Nhà nước muốn ưu tiên phát triển như công nghệ thông tin, năng lượng tái tạo, y tế, và du lịch.
- Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa: Miễn thuế là giải pháp hiệu quả giúp doanh nghiệp nhỏ và vừa giảm gánh nặng tài chính, có thêm nguồn lực để mở rộng kinh doanh và tạo việc làm.
Đối với cá nhân
Miễn thuế là chính sách mang lại nhiều lợi ích cho cá nhân:
- Tăng thu nhập khả dụng: Khi được miễn thuế, cá nhân có thể giảm số tiền phải trả cho thuế thu nhập, từ đó tăng thu nhập khả dụng và cải thiện khả năng tiêu dùng.
- Khuyến khích tiết kiệm và đầu tư: Chính sách miễn thuế đối với thu nhập từ đầu tư hoặc tiết kiệm khuyến khích cá nhân tích lũy tài sản và đầu tư vào các công cụ tài chính.
- Thúc đẩy sự sáng tạo và khởi nghiệp: Miễn thuế là động lực cho các hoạt động sáng tạo và khởi nghiệp, giúp cá nhân thực hiện ý tưởng mà không phải chịu gánh nặng thuế quá lớn.
- Nâng cao khả năng tiêu dùng: Nhờ được miễn thuế, cá nhân có thêm tiền để chi tiêu cho nhu cầu cá nhân và gia đình, thúc đẩy hoạt động mua sắm và tiêu dùng trong nền kinh tế.
Các trường hợp miễn thuế thu nhập cá nhân
Theo quy định tại Điều 4 Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007 và Điều 4 Nghị định 65/2013/NĐ-CP, có 16 trường hợp được miễn thuế thu nhập cá nhân. Dưới đây là một số trường hợp tiêu biểu:
Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản giữa người thân
Miễn thuế là chính sách áp dụng cho thu nhập từ việc chuyển nhượng quyền sở hữu, sử dụng bất động sản giữa các thành viên trong gia đình như vợ – chồng; cha mẹ đẻ – con đẻ; cha mẹ nuôi – con nuôi; cha mẹ chồng – con dâu; cha mẹ vợ – con rể; ông bà nội – cháu nội; ông bà ngoại – cháu ngoại; anh, chị, em ruột.
Thu nhập từ chuyển nhượng nhà ở, đất ở duy nhất
Miễn thuế là quy định áp dụng cho thu nhập từ chuyển nhượng quyền sở hữu, sử dụng nhà ở, đất ở và tài sản gắn liền với đất ở của cá nhân trong trường hợp cá nhân chỉ có một nhà hoặc đất ở duy nhất, với các điều kiện:
- Tại thời điểm chuyển nhượng, cá nhân chỉ có quyền sở hữu, quyền sử dụng một nhà ở hoặc một thửa đất ở
- Thời gian sở hữu nhà, đất tính đến thời điểm chuyển nhượng tối thiểu là 183 ngày
- Nhà ở, quyền sử dụng đất ở được chuyển nhượng toàn bộ
Thu nhập từ sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp
Miễn thuế là chính sách áp dụng cho hộ gia đình, cá nhân trực tiếp tham gia vào hoạt động sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, làm muối, nuôi trồng thủy sản, đánh bắt thủy sản với điều kiện:
- Có quyền sử dụng đất, mặt nước hợp pháp
- Trực tiếp tham gia lao động sản xuất
- Cư trú tại địa phương nơi diễn ra hoạt động sản xuất
Thu nhập từ lãi tiền gửi, bảo hiểm và kiều hối
Miễn thuế là ưu đãi áp dụng cho các khoản thu nhập từ:
- Lãi tiền gửi tại tổ chức tín dụng
- Lãi từ hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
- Kiều hối
Các khoản thu nhập đặc biệt khác
Miễn thuế cũng được áp dụng cho các khoản thu nhập như:
- Tiền lương hưu do Quỹ bảo hiểm xã hội chi trả
- Thu nhập từ học bổng
- Thu nhập từ bồi thường hợp đồng bảo hiểm
- Thu nhập từ quỹ từ thiện
- Thu nhập từ viện trợ nước ngoài vì mục đích từ thiện, nhân đạo
- Thu nhập của thuyền viên làm việc cho các hãng tàu nước ngoài hoặc tàu Việt Nam vận tải quốc tế
Hướng dẫn thủ tục xin miễn thuế đầy đủ nhất
Hồ sơ miễn thuế gồm những gì?
Để được hưởng chính sách miễn thuế, người nộp thuế cần chuẩn bị hồ sơ theo quy định tại Điều 80 Luật Quản lý thuế 2019. Hồ sơ miễn thuế được chia thành hai trường hợp:
- Trường hợp người nộp thuế tự xác định số tiền thuế được miễn: Hồ sơ miễn thuế bao gồm: Tờ khai thuế; Tài liệu liên quan đến việc xác định số tiền thuế được miễn.
- Trường hợp cơ quan quản lý thuế quyết định miễn thuế: Hồ sơ miễn thuế bao gồm: Văn bản đề nghị miễn thuế, trong đó nêu rõ loại thuế đề nghị miễn, lý do miễn thuế, số tiền thuế đề nghị miễn; Tài liệu liên quan đến việc xác định số tiền thuế đề nghị miễn.
Cách thức nộp hồ sơ miễn thuế
Theo quy định tại Điều 81 Luật Quản lý thuế 2019, người nộp thuế có thể nộp hồ sơ miễn thuế thông qua các hình thức sau:
- Nộp trực tiếp tại cơ quan quản lý thuế
- Gửi qua đường bưu chính
- Nộp trực tuyến qua cổng giao dịch điện tử của cơ quan quản lý thuế
Khi nhận hồ sơ miễn thuế, cơ quan quản lý thuế sẽ thông báo về việc tiếp nhận hồ sơ. Trường hợp hồ sơ không hợp pháp, không đầy đủ hoặc không đúng mẫu theo quy định, cơ quan quản lý thuế sẽ thông báo bằng văn bản cho người nộp thuế trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày tiếp nhận hồ sơ.
Phân biệt miễn thuế và giảm thuế
Cần hiểu rõ rằng miễn thuế là chính sách khác với giảm thuế:
- Miễn thuế là việc được miễn hoàn toàn nghĩa vụ nộp một loại thuế cụ thể.
- Giảm thuế là việc được giảm một phần nghĩa vụ thuế phải nộp.
Cả hai chính sách đều nhằm hỗ trợ đối tượng nộp thuế, nhưng mức độ ưu đãi khác nhau. Miễn thuế là ưu đãi cao hơn so với giảm thuế.
Lưu ý khi áp dụng chính sách miễn thuế
Khi tìm hiểu về miễn thuế là gì và áp dụng chính sách này, doanh nghiệp và cá nhân cần lưu ý:
- Nắm vững quy định pháp luật: Để biết chính xác miễn thuế là gì và cách thức áp dụng, cần tham khảo các văn bản pháp luật liên quan như Luật Quản lý thuế, Luật Thuế thu nhập cá nhân, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp.
- Đảm bảo đáp ứng đủ điều kiện: Để được miễn thuế, doanh nghiệp và cá nhân phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định.
- Chuẩn bị hồ sơ đầy đủ: Hồ sơ miễn thuế cần được chuẩn bị đầy đủ, chính xác theo mẫu quy định.
- Tuân thủ thời hạn nộp hồ sơ: Đảm bảo nộp hồ sơ miễn thuế đúng thời hạn để được xem xét miễn thuế.
- Tham khảo ý kiến chuyên gia: Nếu có vướng mắc về miễn thuế là gì hoặc cách thức áp dụng, nên tham khảo ý kiến của chuyên gia tư vấn thuế hoặc cơ quan thuế.
Xem thêm:
Miễn thuế là một chính sách quan trọng trong hệ thống thuế của Việt Nam, được thiết kế nhằm hỗ trợ doanh nghiệp và cá nhân, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội. Việc hiểu rõ miễn thuế là gì và các quy định liên quan sẽ giúp doanh nghiệp và cá nhân tận dụng tối đa lợi ích từ chính sách này. Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ, nếu cần thêm thông tin về các chính sách thuế khác, hhãy truy cập website Kế Toán ATS để được tư vấn chuyên sâu.
